صمیمیت چیست؟
صمیمیت یعنی نزدیکی بین افراد در روابط انسانیشان.
صمیمیت چیزی است که به مرور زمان در حالیکه با دیگری ارتباط برقرار میکنیم، رشد میکنیم تا به یکدیگر اهمیت دهیم و هرچه بیشتر در رابطه با یک دیگر احساس راحتی میکنیم، ساخته میشود. این میتواند شامل نزدیکی فیزیکی یا احساسی یا حتی ترکیبی از این دو باشد.
مهم ترین مساله: صمیمیت به معنای رابطه جنسی نیست.
شاید درباره مفهوم صمیمیت در رابطه جنسی و رمانتیک شنیده باشید. به عنوان مثال مردم گاهی از عبارت صمیمی بودن به منظور رابطه جنسی استفاده میکنند. اما این صمیمیت کلمه دیگری برای رابطه جنسی نیست. رابطه جنسی با شریک عاطفی میتواند صمیمیت ایجاد کند اما این تنها معیار صمیمیت نیست. ما میتوانیم هم رابطه جنسی بدون صمیمیت داشته باشیم و هم بدون این که رابطه جنسی داشته باشیم، صمیمیت را تجربه کنیم و صمیمیت نباید تنها مختص شرکای جنسی یا عاطفی باشد. ممکن است اولین چیزی که در رابطه با صمیمیت به ذهن می رسد، رابطه جنسی و عاطفی باشد اما صمیمیت در انواع روابط نقش دارد. مثلا اگر یک مهمانی با دوستانمان را به عنوان یک “جمع صمیمانه” در نظر بگیریم، چه منظوری داریم؟ احتمالا منظور ما مهمانی گروه کوچکی از دوستان نزدیک است، در مقابل جمع بزرگی از افراد غریبه. همچنین ممکن است به کیفیت زمانی که با هم گذراندهاید اشاره کنید. شاید شما و دوستانتان درباره مسائل شخصی تر با هم صحبت کردید و از طریق علایق مشترکان به یک دیگر نزدیک شده باشید. روابط شما با خانواده، دوستان و سایر افراد مورد اعتماد، همگی شامل عناصری از صمیمیت است. این در نهایت برای افراد مختلف، معانی متفاوتی دارد. شاید شما در حین تماشای یک فیلم سینمایی در یک قرار عاشقانه، با فردی که همراه شماست، احساس نزدیکی کنید؛ در حالیکه او برای اینکه با شما احساس نزدیکی بیشتری کند، مشتاق است تا بعد از فیلم با شما قدمی بزند. این نشان میدهد که صمیمیت برای افراد مختلف، معانی متفاوتی دارد.
دید شما نسبت به صمیمیت ممکن است نسبت به علایق یا شیوه برقراری ارتباط، یا روش های خاصی که برای آشنایی با دیگران دارید، تغییر کند.
-
انواع مختلف صمیمیت
برای فهمیدن معنای صمیمیت، انواع آن را در نظر بگیرید.
صمیمیت به دسته های مختلفی تقسیم میشود:
-
صمیمیت عاطفی
صمیمیت عاطفی به شما اجازه میدهد مسائل خصوصیتان را که شاید لزوما به غریبهها نگویید، با افرادی که دوستشان دارید، به اشتراک بگذارید.
این کار شبیه کنار گذاشتن گارد در برابر کسی است که در حضورش احساس امنیت میکنیم و نیازی به کشیدن دیوار اطراف خودمان احساس نمیکنیم.
آیا معمولا مشتاق هستید که از سرکار به خانه برگردید و در کنار شریک عاطفیتان استراحت کنید و بتوانید خودتان باشید؟
یا به این فکر کردهاید که چگونه میتوانید هر چیزی را به برادرتان بگویید، بدون اینکه قضاوت شوید؟
صمیمیت عاطفی را میتوان اینگونه تعریف کرد.
-
صمیمیت ذهنی
صمیمیت فکری شامل آشنایی با نحوه کارکرد ذهنی دیگری و به اشتراک گذاشتن آنچه در ذهن ما میگذرد با او است.
صمیمیت ذهنی به این صورت ساخته میشود که ایدههایتان را با یکدیگر به اشتراک میگذارید و مکالمههای عمیقی برقرار میکنید.
مثلا مکالمه فلسفی عمیقی که با همکلاسیتان داشتید و به شما در شناخت بیشتر او کمک کرد و میتواند همکلاسی شما را تبدیل به یک دوست کند.
یا زمانی که برای اولین بار تمام شب را بیدار ماندید و با شریک عاطفیتان حرف زدید و آن “جرقه” ارتباط را احساس کردید، شما در این لحظات با تجربه صمیمیت ذهنی به یک دیگر نزدیکتر شده اید.
-
صمیمیت فیزیکی
صمیمیت فیزیکی به میزان نزدیکی و لمس میان بدنهای افراد مربوط میشود.
صمیمیت فیزیکی در روابط عاشقانه، ممکن است شامل گرفتن دست، نوازش، بوسیدن و رابطه جنسی باشد.
به خاطر داشته باشید که برای تجربه صمیمیت فیزیکی، نیازی نیست که حتما در رابطه جنسی یا عاشقانه باشید.
به عنوان مثال آغوشی گرم و محکم نمونه از صمیمیت فیزیکی با یک دوست است.
-
صمیمیت وابسته به تجربه
شما از طریق گذراندن زمان با کیفیت با افراد، علایق و فعالیتهای مشترک؛ و در واقع با به اشتراک گذاشتن”تجربه حضور” با دیگران میتوانید این نوع صمیمیت را با آنها ایجاد کنید.
شاید هیچ تجربهای را نتوان با به اشتراک گذاشتن علاقهای مشترک به یک سریال یا هیجان بازی پرشور مونوپولی با دوستان مقایسه کرد.
-
صمیمیت معنوی
معنویت برای افراد مختلف معنای متفاوتی دارد، بنابراین تجربه صمیمیت معنوی نیز میتواند در افراد، متفاوت باشد.
به طور کلی، معنویت عبارت است از باور داشتن به چیزی فراتر از قلمرو فیزیکی وجود. این باور میتواند در قدرتی مافوق، در روح انسانها یا در هدفی بزرگتر باشد.
به طور مثال صمیمیت معنوی میتواند شبیه به مواردی مانند اشتراک گذاشتن ارزشی مشترک مانند مهربانی، داشتن دیدگاه مشترک درمورد عقاید خاص مذهبی، یا داشتن این احساس باشد که قرار است در زندگی دیگری حضور داشته باشید.
در هر رابطه صمیمی 7 عامل اصلی وجود دارد
تمام انواع صمیمیت به چند عامل اصلی بستگی دارد. این عوامل عبارتند از:
- اعتماد کردن:
شما باید بتوانید برای به اشتراک گذاشتن مسائل شخصیتان (مانند شرم آورترین اسرار یا عمیق ترین ترسهای خود) به دیگری اعتماد کنید. اینکه شما هم به دیگری نشان دهید که برای او قابل اعتماد هستید، به او کمک میکند تا به شما نزدیک تر شود.
- پذیرش:
زمانی میتوانید مطمئن باشید که با فردی صمیمیت ایجاد کردهاید، که احساس کنید او شما را همانگونه که واقعاً هستید، میپذیرید.
هنگامی که برای اولین بار با فردی ملاقات میکنید، ممکن است نگران باشید که او بخشهایی از شما را ببیند که با آن احساس راحتی نمیکنید و فکر کند که عجیب و غریب هستید. اما هرچه صمیمیت بیشتر میشود، شما نسبت به گروه دوستان مورد علاقه خود احساس تعلق میکنید و اطمینان خواهید داشت که هر چقدر هم عجیب و غریب به نظر برسید، باز هم آنها شما را میپذیرند و به شما اهمیت میدهند.
- صداقت:
صداقت و صمیمیت یکدیگر را تغذیه میکنند. شما اغلب نمیتوانید یکی را بدون دیگری داشته باشید. شما احساس راحتی میکنید که به شریک عاطفیتان بگویید که دقیقا چه احساسی دارید، زیرا تا حد زیادی به یکدیگر نزدیک شدهاید.
و در همین راستا، هر بار که راز خود را بازگو میکنید، میتوانید کمی نزدیکتر شوید. شما میدانید که شریک زندگی شما مایل است دفعه بعد که میخواهید چیزی شخصی را به اشتراک بگذارید، به شما گوش دهد.
- امنیت:
به اشتراک گذاشتن عمیق ترین و واقعی ترینِ خودتان با دیگری میتواند شما را در موقعیت کاملا آسیبپذیری قرار دهد.
به این علت است که شما تمایل دارید وقتی با فرد جدیدی ملاقات میکنید، مراقب باشید؛ چرا که هنوز نمیدانید که آیا آنها همانی که شما هستید را حمایت میکنند یا نه.
پس صمیمیت یعنی داشتن احساس امنیت کافی برای پذیرفتن ریسک به نمایش گذاشتن خودمان و دانستن اینکه برای طرف مقابلمان مهم است که ما را ناامید نکند.
- همدردی:
احساس مهم بودن احساس خوشایندی است، مگر نه؟
شما میدانید که بعد از یک جدایی سخت، دوست صمیمیتان هوای شما را خواهد داشت. همچنین میدانید که خواهرتان هر هفته حال شما را خواهد پرسید.
بخشایش و درک فقط در صورت داشتن همدلی، بین افراد به وجود خواهد آمد. همدلی، یکی از عوامل طبیعی توجه به احساس آرامش و خوشبختی دیگران است.
- محبت:
اهمیت دادن به دیگری مهم است، اما شما با نشان دادن اینکه به یکدیگر اهمیت میدهید، صمیمیت را میسازید.
محبت میتواند فیزیکی باشد، مثل بوسه ای میان عشاق یا در آغوش کشیدنی در بین والدین و کودک ولی لزوما اینطور نیست.
گاهی محبت ممکن است به روشی کاملا غیر کلامی ابراز شود؛ مثل وقتی که دوستتان کل روز را به اثاث کشی شما اختصاص میدهد، فقط چون برایش مهم هستید.
- برقراری ارتباط
دلیلی وجود دارد که مهارت برقراری ارتباط مناسب به عنوان کلید رابطه سالم در نظر گرفته میشود.
زمانی که تلاش میکنید که به حرف های کسی گوش دهید و به آنها بگویید که واقعا چه احساسی دارید، میتوانید درک متقابل عمیقی بسازید.
هرچه بیشتر یکدیگر را درک کنید، به هم نزدیکتر میشوید.
صمیمیت در یک آن اتفاق نمیافتد بلکه باید باید ساخته شود.
شما نمیتوانید ناگهان روزی از خواب بیدار شوید و بگویید “ماموریت انجام شد! ما دیگر صمیمی هستیم”.
صمیمیت بیشتر شبیه به کیفیتی است که در طول زمان شکل میگیرد. هرچه زمان بیشتری برای تبادل احساسات و تجاربتان صرف کنید، عناصر بیشتری برای ساخت صمیمیت خواهید داشت.
و همیشه ایجاد صمیمیت راحت به نظر نمیآید
ممکن است نسبت به ایجاد صمیمیت احساس نگرانی یا حتی ترس کنید. این قابل درک است، چرا که صمیمیت نیاز دارد که به خودتان اجازه دهید تا آسیب پذیر باشید و همواره این احتمال را باور داشته باشید که دیگران ممکن است شما را نا امید کنند.
اکر کسی تا به حال از اعتماد شما سوءاستفاده کرده باشد، ممکن است مدتی طول بکشد تا بخواهید دوباره به او یا به هرکس دیگری شانس بدهید.
اما هنگامی که صمیمیت را دریافت میکنید، میتوانید متوجه تاثیر ملموسی که بر سلامت شما دارد شوید. اما سوال اینجاست که اگر امکان صدمه دیدن وجود دارد، چرا ریسک کنیم تا صمیمیت ایجاد کنیم؟
صمیمیت دارای مزایای سلامتی است که به هیچ وجه به سادگی نمیتوانید از مزایای آن برخوردار باشید. همراهی عمیق به شما کمک میکند تا با تنهایی مبارزه کنید و احساس کنید که کسی شما را میفهمد.
صمیمیت به سلامت روان شما نیز کمک میکند؛ به این صورت که هورمونهایی که موجب تجربه احساسات خوشایند میشوند، از طریق لمس دیگران، آغوش یا خندیدن با دیگران آزاد شه و این به کاهش سطح استرستان کمک میکند.
در واقع صمیمیت میتواند سیستم ایمنی بدن شما را تقویت کند، فشار خون شما را کاهش دهد و خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش دهد.
صمیمیت یک عنصر کلیدی برای یک زندگی شاد، سالم و رضایت بخش است.
چگونه بر ترس از صمیمیت غلبه کنیم؟
اگر از صمیمیت میترسید، شما تنها نیستید. راههایی برای غلبه بر این ترس وجود دارد. در اینجا به نکاتی برای مقابله با ترس از صمیمیت اشاره کردهایم:
آنچه اتفاق میافتد را مشخص کنید و به علائم خود توجه کنید.
ترس شما از صمیمیت ممکن است برای شما آشکار باشد، اما ممکن است بدون این که متوجه باشیم هم این ترس را در ناخودآگاه خود داشته باشیم.
ممکن است به دلایل نامشخصی از روابط عمیق دوری کنید یا درمورد موقعیت های اجتماعی احساس اضطراب کنید.
آیا خود را از دیگران جدا میکنید و عزت نفس پایینی دارید؟ آیا ماندن در لحظه، حین رابطه جنسی برایتان دشوار است؟ آیا اجازه نمیدهید که دیگران شما را بیشتر بشناسند؟
وقتی توانستید الگویی را تشخیص دهید، توجه به علائمتان لیستی مشخص را در اختیار شما میگذارد تا بدانید روی چه چیزهایی باید کار کنید.
بسیاری از افراد کار با درمانگر یا سایر متخصصان سلامت روانی را برای کمک و راهنمایی به شما مفید میدانند.
دریابید که مرزهای شما چیست و چرا؟
اگر بانید که چرا نیاز به مراقبت از خود دارید و در نزدیک شدن به دیگران گارد میگیرید، دیگر بابت این مساله شرمگین نخواهید شد.
به طور مثال ترس از صمیمیت، ممکن است پاسخی قابل درک به آسیب هایی مانند تجاوز جنسی یا بیتوجهی در دوران کودکی باشد.
پس از مورد سواستفاده قرار گرفتن، ممکن است ما برای جلوگیری از قضاوت و آسیب بیشتر و محافظت از خود، تلاش کنیم خود را از جهان پیرامون جدا کنیم.
بعد از این که متوجه شدید که چه چیزهایی به شما احساس امنیت میدهند و چه چیزهایی ترس شما را برمیانگیزانند، حالا میتوانید با آگاهی حد و مرزهایی که میخواهید را برای خود تعیین کنید و شروع به تغییر ایجاد کردن در حد و مرزهایی کنید که دیگر برایتان مفید نیستند.
درباره احساساتتان با دیگران صحبت کنید.
برقراری ارتباط با فردی که حتی نمیداند که شما در حال گذراندن دوران سختی هستید، سخت است. اگر یک شریک عاطفی داشته باشید، میتوانید به او بگویید که اعتماد کردن به دیگران و اینکه دیگران به شما نزدیک شوند برایتان سخت است و در حال کار کردن بر روی این مسئله هستید. اگر به اندازه کافی با او احساس راحتی میکنید، میتوانید ترسهایتان را با او به اشتراک بگذارید و بگویید این ترسها از کجا نشات میگیرد. اینکه به افرادی که در زندگیتان هستند بگویید برای این که احساس امنیت کنید به چه چیزهایی نیاز دارید، اشکالی ندارد.
کمک تخصصی بگیرید.
در برخی مواقع ما همه میتوانیم برای مقابله با ترس خود از حمایت دیگران استفاده کنیم. یک متخصص سلامت روان، مثلا یک درمانگر، میتواند این حمایت را ارائه دهد.
یک متخصص میتواند در این موارد به شما کمک کند:
- بفهمید ترس شما از صمیمیت چگونه شروع شد.
- روی مشکلات جدی مانند تروماها و آسیبهای روانی کار کنید.
- بررسی کنید که از لحاظ سلامت روان درگیر اختلال شخصیت اجتنابی یا افسردگی هستید یا خیر
چگونه صمیمیت را در هر رابطه ای پرورش دهیم؟
عادی است که روابط با گذاشت زمان دچار ضعف شوند، زیر زندگی راه خودش را ادامه میدهد و شما وارد یک روال عادی میشوید که مانند اولین دیدارتان هیجان انگیز نیست.
در اینجا ایدههایی برای جرقه زدن یا ایجاد مجدد صمیمیت در هر رابطه ای وجود دارد:
- برای نشان دادن قدردانی خود به این نکته توجه کنید.
وقت بگذارید و به طرف مقابل بگویید آنچه را در مورد آنها قدردانی میکنید. سپاسگذاری خود را نشان دهید که میتواند به شکل هدیه، لطف یا یک “تشکر ساده” باشد.
- سعی کنید یک دیگر را بشناسید.
وقتی کسی را برای مدت طولانی میشناسید، ممکن است احساس کنید که “راز” بین شما وجود ندارد. اما افراد و روابط با گذشت زمان رشد کرده و تغییر میکنند. همیشه چیزهای بیشتری برای شناختن وجود دارد. برای جمع آوری اطلاعات جدید، داستان ها را عوض کنید، سوال بپرسید و بازیهایی مانند “20 سوالی” انجام دهید. کلید این امر گوش دادن است تا بتوانید درک درستی از اینکه طرف مقابل به چه چیزی اهمیت میدهد و چرا داشته باشید.
- زمانی را برای یکدیگر اختصاص دهید.
اگر توجه نکنید، زمان کافی برای ارتباط بینتان، به سرعت میگذرد. بنابراین آن را در اولویت قرار دهید! برای یک قرار شبانه در هفته، یک بازی روی میز مثل شطرنج برنامه ریزی کنید و یا حتی قبل از خواب با شریک خود تکی و به دور از بچه ها یا سایر مسئولیت ها وقت بگذرانید.
- دوشاخه را کنار گذاشته و روی یکدیگر تمرکز کنید.
گذراندن وقت با هم بدون وسایل الکترونیکی میتواند به شما این فرصت را بدهد که به یکدیگر توجه نسبی داشته باشید.
- ابراز محبت فیزیکی(حتی بدون رابطه جنسی)
اگر رابطه جنسی دارید، پس مخلوط کردن وسایل با اسباب بازی ها، لباسها و تصورات جدید میتواند از کسل شدن اوضاع جلوگیری کند. اما شما همچنین میتوانید صمیمیت را با نشان دادن محبت فیزیکی بدون رابطه جنسی ایجاد کنید. با حرکات گرم و نوازش، میتوانید به یاد داشته باشید که پیوستن بدن به یکدیگر چیزی فراتر از “سرمست شدن” است.
- برنامهای را با هم حل کنید.
مبلمان را جا به جا کنید، مهارت جدیدی مانند پختن را بیاموزید یا ترفندهای جدیدی را به سگ پیر خود بیاموزید. در هر برنامه ای که باشید، تلاش برای رسیدن به هدفی با یکی از عزیزان میتواند زمان پیوند را تقویت کند، خاطرات ارزشمندی را بسازد و چیز جدیدی به شما میدهد که با هم منتظر آن باشید.
- درباره این که صمیمیت برای شما چه معنایی دارید صحبت کنید.
ایجاد صمیمیت لازم نیست یک بازی حدسی باشد. راهی آسان برای درک نحوه ایجاد صمیمیت این است که فقط در مورد آن صحبت کنید! به عزیز خود بگویید که چگونه میخواهید وقت خود را با هم بگذرانید و چه فعالیتهایی به شما کمک میکند تا احساس نزدیکی بیشتری داشته باشید. وقتی آنها همین را به شما میگویند، گوش دهید.
مترجمین: کیمیا متین – ستاره سحرخیز – مهدیه پوربافرانی – فائزه تیموری – حسین منفرد – دانیال توکلی – صدف حیدری
ویراستار: نغمه صیامی